دوشنبه 18 مه 2015
نرگس توسلیان
رادیو رنگین کمان؛ رسانه همجنسگرایان و دیگر اقلیتهای جنسی
رها
در رادیو رنگین کمان کار می کند، تخصص اصلی اش روان شناسی بالینی است و به
صورت هفتگی با سوال ها پاسخ می دهد، برنامه رادیویی هم دارد که تم اصلی اش
روان شناسی است. گاهی شنونده ها مشاوره خصوصی لازم دارند که رها برای شان
ایمیل می زند و به سوال هایشان جواب می دهد. مخاطبان او اغلب همجنگسرا
هستند. همجنسگرایانی که اغلب ساکن ایران هستند. در ایران همجنسگرایی جرم
تلقی می شود، معمولا آن را انکار می کنند و در نهایت هم یک انحراف یا
بیماری می دانند. چنین محدودیت هایی سبب شده، آموزش که یکی از بنیادی ترین
نیازهای همجنسگرایان برای مواجهه با جهان پیرامون شان است، در حاشیه بماند.
رها و دوستانش در رادیو رنگین کمان می کوشند این خلاء را جبران کنند. با
او درباره تجربه اش در این رادیو حرف زدم.
رادیو رنگین کمان کی تاسیس شد و ایده تاسیس آن چطور به ذهن تان رسید؟
رادیو رنگین کمان، پخش برنامه هایش را به شکل کنونی از سوم مهر ۱۳۹۱ آغاز کرد و البته به مرور زمان انسجام یافت و امکانات و راه‌های ارتباطی و شیوه‌های پخش آن افزایش یافت. ما برای دسترسی به طیف گسترده تری از اقلیتهای جنسی با توجه به محدودیت‌ها در نقاط مختلف ایران، برنامه‌هایمان را از طریق امواج کوتاه رادیویی، ماهواره و اینترنت پخش کردیم و کمی بعدتر پخش از طریق اپلیکیشن‌های تلفن همراه را هم آغاز کردیم. ایده راه‌اندازی رادیو از تجربیات زندگی خود ما آمد. از سردرگمی ها و نگرانی‌هایی که در زمان شناخت خودمان به عنوان چیزی متفاوت از اکثریت دگرجنسگرها داشتیم، از حس‌های که ازشان می‌ترسیدیم و پنهانشان می‌کردیم، از احساس گناهی که از افکارمان داشتیم و دلهره هایی که از صدها سوال بی جواب در مورد هویت جنسی و فردی خودمان داشتیم و در نهایت این حسرت که ای کاش در نوجوانی یا حتی جوانی ما هم رسانه‌هایی بودند که بدون حب و بغض و صرفا از دریچه علمی و واقعیت‌های بشری در مورد حس‌های ما حرف می زدند، تا شاید هم ما از این تفکر که تنها آدم روی زمین هستیم که چنین حسی متفاوتی از دیگران دارد در می‌آمدیم و هم والدین و دوستانمان آنچه هستیم را بیشتر درک می‌کردند. با تمام این‌ها، داشتن یک رسانه اختصاصی برای همجنسگرایان و دیگر گروه‌های اقلیت جنسی حتی در رویاهایمان هم دور از دسترس بود. با خودمان فکر می کردیم اگر در زمان نوجوانی ما جایی بود که می‌توانستیم سوال‌های روانشناسی یا روزمره زندگی‌مان را بدون ترس از طرد یا استهزا شدن بپرسیم، زندگی چقدر متفاوت می شد. تقریبا ما هر چه در مورد هویت مان می دانیم با آزمون و خطا طی سال ها تجربه شخصی کشف کردیم، و برای هر یک از این تجربه‌ها گاهی رنج‌های بسیاری را متحمل شده ایم اما بالاخره بعد از سال‌ها زندگی در دنیای آزاد خارج از ایران و با مقایسه آن با تجربیات گذشته به این نتیجه رسیدیم که بسیاری از بحث‌های آنلاین و یا رایج در دنیای همجنسگرایان فارسی زبان خارج از کشور اصلا در داخل ایران مطرح نیست چون یا نیازهای جوامع متفاوت هستند یا اصلا صدای کارشناسان و فعالان حقوق همجنسگرایان به داخل نمی رسد.
محتوا را چطور انتخاب می کنید؟ نیازسنجی دارید؟ مبنای انتخاب سوژه های روزانه چیست؟
گفتمان در مورد تنوع گرایشات جنسی، مشاوره روانشناسی، گفتار صاحب نظران، درس‌های سکسولوژی یا رابطه جنسی سالم، اطلاعات مرتبط با بیماری‌های مقاربتی به ویژه ایدز و مهم تر از همه این‌ها به نظرم صدای خود مخاطبان است که از داخل ایران تماس می گیرند و درد دل می کنند. ما امکان درد دل کردن را برای شنوندگان خودمان فراهم کردیم. رادیو رنگین کمان یک رسانه تعاملی به تمام معنا است که در چند ثانیه می شود با آن از طریق اینترنت و نرم افزارهای موبایل یا به سادگی با تلفن و اسکایپ تماس گرفت و هر آنچه دل تنگ می‌خواهد را گفت تا از طریق رادیو با همگان به اشتراک گذاشته شود. هدف ما این بوده که به اصطلاح یک چت روم بزرگ درست کنیم تا همه بتوانند با هم صحبت کنند. در جوامع آزاد سمینارها یا حتی گردهمایی‌هایی که مثلا در یک بار یا کافه مخصوص همجنسگرایان بر پا می شود، محل خوبی است برای رد و بدل کردن تجربه‌های زندگی که در ایران که چنین امکانی وجود ندارد، در نتیجه ما این امکان را با تخصیص میکروفون خودمان به شنوندگان فراهم کردیم. ما اعتقاد داریم زندگی انسان‌ها وتجربیات خوشایند و یا حتی ناخوشایندشان، می تواند تجربه و درس زندگی برای سایرین باشد، یعنی شنوندگان ما، بالقوه برنامه ساز ما هم هستند و البته بگذارید با تاکید بگویم که صداهای رسیده از داخل کشور با در نظر گرفتن تمام محدودیت‌های که افراد در آنجا دارند، بسیار ارزشمند و پرمحتوا هستند. ما شنوندگانی توانا و مطلع داریم که در بسیاری از مواقع از آنها و حرفهایشان چیزهای جدید یاد می گیریم. در واقع خوشحالیم که بیش از اینکه بلندگوی یک رادیو باشیم، میکروفونی شدیم برای صداهای ارزشمندی که تا به حال شنیده نمی‌شدند.
بازتاب کارتان را ارزیابی کرده اید؟ واکنش ها چطور بوده؟
اولین باری که شنونده‌ای به پیام‌گیر تلفنی رادیو تماس گرفت، شیرین ترین لحظه زندگی ما بود. ما رادیو را بدون هیچ تبلیغ و آگهی آغاز کردیم. به امید اینکه پیام عشق و صدای همنوع دوستی‌مان سوار بر بال امواج به سرزمین مادری برود. باور نکردنی بود وقتی که شنونده‌ای از داخل، از استان خراسان تماس گرفت و گفت صدایمان را شنیده و بعد آن، تماس ها به ویژه در طول یک سال گذشته که رادیو به قول معروف جا افتاده، چندین برابر شد. هرهفته با صفی طولانی از سوالات و یا درد دل‌های شنوندگان مواجه هستیم که باید پاسخ بدهیم. بسیاری از این شنوندگان از شهرهای کوچک ایران و حتی از افغانستان تماس می گیرند و البته قاعدتا پخش همه آنها ممکن نیست ولی درک می کنیم که آنها هیچ کس دیگری را برای مطرح کردن پرسش یا درد دلشان ندارند و ما خودمان را برای این کار موظف می دانیم. گاهی با شنیدن حرف‌های تلخ یک شنونده اشک می‌ریزیم، مثل حرف های دختر لزبین تهرانی که کامپیوترش توسط پدرش توقیف شده و او یواشکی با رادیوی موج کوتاه به صدای ما گوش می‌کند و یا مرد جوانی از یک روستا در جنوب ایران که می‌گوید فکر می‌کرده گرایش جنسی‌اش بیماری است و با ما قدم به قدم به واقعیت زندگیش پی برده.
گفتی که مشاور هستی و در رادیو هم در همین حوزه، کار می کنی. تجربه شخصی خودت چطور بوده، بیشتر با چه سوال هایی روبرو هستی؟
خب! این نخستین باری است که در یک رسانه عمومی به سوالات روزمره دگرباشان جنسی پاسخ داده می شود. سوال های روزمره ای همچون رابطه با دوست دختر یا دوست پسر، خیانت، روابط جنسی و ... شاید بسیاری از اولین درگیری‌های افراد قبل از دیگران با خودشان است. بحران هویت و شناخت جهت گیری جنسی در ابتدا و بعد مشکلات خانواده و در نهایت دوستان و جامعه هر یک به تنهایی مجموعه موضوعاتی است که برای مشاوره گرفتن در موردشان با ما تماس می گیرند. ما این بخش را از آن جهت راه اندازی کردیم، که اولا این سوال ها اطلاعات عمومی و مورد نیاز اکثر افراد است و دوم اینکه تا به حال هیچ رسانه دیگری به طور اختصاصی چنین سکویی را برای همجنسگرایان فراهم نکرده بود تا سوالات روزمره شان را بپرسند.
در برنامه هایتان عنصر آموزش به نظر می رسد پر رنگ تر است. روش خاصی برای آموزش دارید؟
جدا از معرفی فیلم و کتاب، فرهنگ روز و حتی افراد غیردگرجنسگرای مطرح شده در جهان، مهمترین بخش آموزشی را "دکتر رنگین کمان" تشکیل می دهد. در دکتر رنگین کمان علاوه بر آموزش رابطه جنسی سالم برای آقایان و خانم های دگرباش، به بیماری های مقاربتی می پردازیم. بیماری های مقاربتی از زاویه دید اقلیت های جنسیتی بسیار مهم است. در ایران چون اقلیت های جنسی به رسمیت شناخته نمی شوند، در نتیجه مبحث بهداشت آنها مطلقا مطرح نیست. همین باعث شده تا ما هر هفته به یکی از مسایل بهداشتی و درمانی اقلیت های جنسی بپردازیم. بخشی که با استقبال بسیار زیادی روبرو شده تا جایی که از بیماری‌های خاص فراتر رفته و توصیه‌های چک آپ های عمومی پزشکی رایج و واجب را هم ارائه می دهد. کلیه بخش های برنامه ها، از مشاوره های روانشناسی تا همین بخش های آموزشی، به صورت مستقل و قابل دانلود روی موبایل هم فراهم شده است تا افراد بتوانند آن را برای یکدیگر بفرستند. از بخش های آموزشی دیگر می توانم به نگاه به همجنسگرایی و حقوق بشر، اقلیت های جنسی و ادیان و حتی آموزش امنیت در اینترنت و نوشتن وبلاگ و تولید محتوا هم اشاره کرد.
به واکنش های اجتماعی اشاره کردید. واکنش حکومت به این نوع رسانه ها چطور بوده؟
خب! چندین بار روی امواج ما پارازیت های شدید فرستاده شد و پخش صدای ما را از روی ماهواره بارها مختل کردند، روشی که در این سال ها از سوی جمهوری اسلامی درباره سایر رسانه ها هم تجربه شده، اما تکنولوژی از پا نمی افتد. علاوه بر این، باور ما این است که آگاهی حق همه است، حقی که از جامعه اقلیت جنسی داخل ایران گرفته شده و برای این دانستن است که تلاش می کنیم.
http://iranwire.com/features/7525/
رادیو رنگین کمان کی تاسیس شد و ایده تاسیس آن چطور به ذهن تان رسید؟
رادیو رنگین کمان، پخش برنامه هایش را به شکل کنونی از سوم مهر ۱۳۹۱ آغاز کرد و البته به مرور زمان انسجام یافت و امکانات و راه‌های ارتباطی و شیوه‌های پخش آن افزایش یافت. ما برای دسترسی به طیف گسترده تری از اقلیتهای جنسی با توجه به محدودیت‌ها در نقاط مختلف ایران، برنامه‌هایمان را از طریق امواج کوتاه رادیویی، ماهواره و اینترنت پخش کردیم و کمی بعدتر پخش از طریق اپلیکیشن‌های تلفن همراه را هم آغاز کردیم. ایده راه‌اندازی رادیو از تجربیات زندگی خود ما آمد. از سردرگمی ها و نگرانی‌هایی که در زمان شناخت خودمان به عنوان چیزی متفاوت از اکثریت دگرجنسگرها داشتیم، از حس‌های که ازشان می‌ترسیدیم و پنهانشان می‌کردیم، از احساس گناهی که از افکارمان داشتیم و دلهره هایی که از صدها سوال بی جواب در مورد هویت جنسی و فردی خودمان داشتیم و در نهایت این حسرت که ای کاش در نوجوانی یا حتی جوانی ما هم رسانه‌هایی بودند که بدون حب و بغض و صرفا از دریچه علمی و واقعیت‌های بشری در مورد حس‌های ما حرف می زدند، تا شاید هم ما از این تفکر که تنها آدم روی زمین هستیم که چنین حسی متفاوتی از دیگران دارد در می‌آمدیم و هم والدین و دوستانمان آنچه هستیم را بیشتر درک می‌کردند. با تمام این‌ها، داشتن یک رسانه اختصاصی برای همجنسگرایان و دیگر گروه‌های اقلیت جنسی حتی در رویاهایمان هم دور از دسترس بود. با خودمان فکر می کردیم اگر در زمان نوجوانی ما جایی بود که می‌توانستیم سوال‌های روانشناسی یا روزمره زندگی‌مان را بدون ترس از طرد یا استهزا شدن بپرسیم، زندگی چقدر متفاوت می شد. تقریبا ما هر چه در مورد هویت مان می دانیم با آزمون و خطا طی سال ها تجربه شخصی کشف کردیم، و برای هر یک از این تجربه‌ها گاهی رنج‌های بسیاری را متحمل شده ایم اما بالاخره بعد از سال‌ها زندگی در دنیای آزاد خارج از ایران و با مقایسه آن با تجربیات گذشته به این نتیجه رسیدیم که بسیاری از بحث‌های آنلاین و یا رایج در دنیای همجنسگرایان فارسی زبان خارج از کشور اصلا در داخل ایران مطرح نیست چون یا نیازهای جوامع متفاوت هستند یا اصلا صدای کارشناسان و فعالان حقوق همجنسگرایان به داخل نمی رسد.
محتوا را چطور انتخاب می کنید؟ نیازسنجی دارید؟ مبنای انتخاب سوژه های روزانه چیست؟
گفتمان در مورد تنوع گرایشات جنسی، مشاوره روانشناسی، گفتار صاحب نظران، درس‌های سکسولوژی یا رابطه جنسی سالم، اطلاعات مرتبط با بیماری‌های مقاربتی به ویژه ایدز و مهم تر از همه این‌ها به نظرم صدای خود مخاطبان است که از داخل ایران تماس می گیرند و درد دل می کنند. ما امکان درد دل کردن را برای شنوندگان خودمان فراهم کردیم. رادیو رنگین کمان یک رسانه تعاملی به تمام معنا است که در چند ثانیه می شود با آن از طریق اینترنت و نرم افزارهای موبایل یا به سادگی با تلفن و اسکایپ تماس گرفت و هر آنچه دل تنگ می‌خواهد را گفت تا از طریق رادیو با همگان به اشتراک گذاشته شود. هدف ما این بوده که به اصطلاح یک چت روم بزرگ درست کنیم تا همه بتوانند با هم صحبت کنند. در جوامع آزاد سمینارها یا حتی گردهمایی‌هایی که مثلا در یک بار یا کافه مخصوص همجنسگرایان بر پا می شود، محل خوبی است برای رد و بدل کردن تجربه‌های زندگی که در ایران که چنین امکانی وجود ندارد، در نتیجه ما این امکان را با تخصیص میکروفون خودمان به شنوندگان فراهم کردیم. ما اعتقاد داریم زندگی انسان‌ها وتجربیات خوشایند و یا حتی ناخوشایندشان، می تواند تجربه و درس زندگی برای سایرین باشد، یعنی شنوندگان ما، بالقوه برنامه ساز ما هم هستند و البته بگذارید با تاکید بگویم که صداهای رسیده از داخل کشور با در نظر گرفتن تمام محدودیت‌های که افراد در آنجا دارند، بسیار ارزشمند و پرمحتوا هستند. ما شنوندگانی توانا و مطلع داریم که در بسیاری از مواقع از آنها و حرفهایشان چیزهای جدید یاد می گیریم. در واقع خوشحالیم که بیش از اینکه بلندگوی یک رادیو باشیم، میکروفونی شدیم برای صداهای ارزشمندی که تا به حال شنیده نمی‌شدند.
بازتاب کارتان را ارزیابی کرده اید؟ واکنش ها چطور بوده؟
اولین باری که شنونده‌ای به پیام‌گیر تلفنی رادیو تماس گرفت، شیرین ترین لحظه زندگی ما بود. ما رادیو را بدون هیچ تبلیغ و آگهی آغاز کردیم. به امید اینکه پیام عشق و صدای همنوع دوستی‌مان سوار بر بال امواج به سرزمین مادری برود. باور نکردنی بود وقتی که شنونده‌ای از داخل، از استان خراسان تماس گرفت و گفت صدایمان را شنیده و بعد آن، تماس ها به ویژه در طول یک سال گذشته که رادیو به قول معروف جا افتاده، چندین برابر شد. هرهفته با صفی طولانی از سوالات و یا درد دل‌های شنوندگان مواجه هستیم که باید پاسخ بدهیم. بسیاری از این شنوندگان از شهرهای کوچک ایران و حتی از افغانستان تماس می گیرند و البته قاعدتا پخش همه آنها ممکن نیست ولی درک می کنیم که آنها هیچ کس دیگری را برای مطرح کردن پرسش یا درد دلشان ندارند و ما خودمان را برای این کار موظف می دانیم. گاهی با شنیدن حرف‌های تلخ یک شنونده اشک می‌ریزیم، مثل حرف های دختر لزبین تهرانی که کامپیوترش توسط پدرش توقیف شده و او یواشکی با رادیوی موج کوتاه به صدای ما گوش می‌کند و یا مرد جوانی از یک روستا در جنوب ایران که می‌گوید فکر می‌کرده گرایش جنسی‌اش بیماری است و با ما قدم به قدم به واقعیت زندگیش پی برده.
گفتی که مشاور هستی و در رادیو هم در همین حوزه، کار می کنی. تجربه شخصی خودت چطور بوده، بیشتر با چه سوال هایی روبرو هستی؟
خب! این نخستین باری است که در یک رسانه عمومی به سوالات روزمره دگرباشان جنسی پاسخ داده می شود. سوال های روزمره ای همچون رابطه با دوست دختر یا دوست پسر، خیانت، روابط جنسی و ... شاید بسیاری از اولین درگیری‌های افراد قبل از دیگران با خودشان است. بحران هویت و شناخت جهت گیری جنسی در ابتدا و بعد مشکلات خانواده و در نهایت دوستان و جامعه هر یک به تنهایی مجموعه موضوعاتی است که برای مشاوره گرفتن در موردشان با ما تماس می گیرند. ما این بخش را از آن جهت راه اندازی کردیم، که اولا این سوال ها اطلاعات عمومی و مورد نیاز اکثر افراد است و دوم اینکه تا به حال هیچ رسانه دیگری به طور اختصاصی چنین سکویی را برای همجنسگرایان فراهم نکرده بود تا سوالات روزمره شان را بپرسند.
در برنامه هایتان عنصر آموزش به نظر می رسد پر رنگ تر است. روش خاصی برای آموزش دارید؟
جدا از معرفی فیلم و کتاب، فرهنگ روز و حتی افراد غیردگرجنسگرای مطرح شده در جهان، مهمترین بخش آموزشی را "دکتر رنگین کمان" تشکیل می دهد. در دکتر رنگین کمان علاوه بر آموزش رابطه جنسی سالم برای آقایان و خانم های دگرباش، به بیماری های مقاربتی می پردازیم. بیماری های مقاربتی از زاویه دید اقلیت های جنسیتی بسیار مهم است. در ایران چون اقلیت های جنسی به رسمیت شناخته نمی شوند، در نتیجه مبحث بهداشت آنها مطلقا مطرح نیست. همین باعث شده تا ما هر هفته به یکی از مسایل بهداشتی و درمانی اقلیت های جنسی بپردازیم. بخشی که با استقبال بسیار زیادی روبرو شده تا جایی که از بیماری‌های خاص فراتر رفته و توصیه‌های چک آپ های عمومی پزشکی رایج و واجب را هم ارائه می دهد. کلیه بخش های برنامه ها، از مشاوره های روانشناسی تا همین بخش های آموزشی، به صورت مستقل و قابل دانلود روی موبایل هم فراهم شده است تا افراد بتوانند آن را برای یکدیگر بفرستند. از بخش های آموزشی دیگر می توانم به نگاه به همجنسگرایی و حقوق بشر، اقلیت های جنسی و ادیان و حتی آموزش امنیت در اینترنت و نوشتن وبلاگ و تولید محتوا هم اشاره کرد.
به واکنش های اجتماعی اشاره کردید. واکنش حکومت به این نوع رسانه ها چطور بوده؟
خب! چندین بار روی امواج ما پارازیت های شدید فرستاده شد و پخش صدای ما را از روی ماهواره بارها مختل کردند، روشی که در این سال ها از سوی جمهوری اسلامی درباره سایر رسانه ها هم تجربه شده، اما تکنولوژی از پا نمی افتد. علاوه بر این، باور ما این است که آگاهی حق همه است، حقی که از جامعه اقلیت جنسی داخل ایران گرفته شده و برای این دانستن است که تلاش می کنیم.
http://iranwire.com/features/7525/
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر